Waarom we geen kalveren zijn
“Melk is goed voor elk”, een boodschap van algemeen nut die de overheid al jarenlang sponsort via diverse media. Ik vond het dan ook lastig om te geloven toen ik voor het eerst de wetenschap te lezen kreeg dat melk helemaal niet goed is voor elk. Dat ik als baby een zware koemelkallergie had, had ik gelukkig overwonnen de jaren erop. Dacht ik. Tot ik na een intensief koolhydraatarm dieet met veel melkproducten een psoriasis-opstoot kreeg. Ook ontstekingen en vermoeidheid waren typische symptomen van mijn overvloedig melkgebruik. Is melk dus goed voor elk? Nee, maar er zijn alternatieven én je kan kiezen voor de beste opties! Ik vertel je er alles over in deze blog.
Over baby’s, kalveren en mensen
De natuur is intelligent en heeft alles perfect voorzien zoals het voorbestemd is. Een aantal duizenden jaren geleden geloofde de mens dat hij intelligenter was dan de natuur en begon deze granen en zuivel te consumeren tijdens de eerste nederzettingen.
Duizenden jaren klinkt veel, maar genetisch gezien is dit een peulschil in de ontwikkeling van de mensheid. Ons darmsysteem is daarom nog steeds niet voorzien op het veelvuldig gebruik van melk- en graanproducten.
Alle voedingsstoffen die je terugvindt in koemelk zijn de exacte cocktail om een kalfje mee te voeden. Een kalf moet snel opgroeien, waardoor koemelk een bijzonder stevige cocktail is van groeihormonen voor het kalf. Dat de mens ooit dacht zelf te profiteren van deze power cocktail is niet zo gek: in de geschiedenis was er veel hongersnood en als je dan kan profiteren van de melk van andere zoogdieren, dan geef ik je gelijk!
Maar we zijn op een punt gekomen waar we niet in hongersnood leven. En waar we ons nog steeds gedragen alsof we kalveren zijn. Of baby’s. Want een baby die in volle ontwikkeling is, heeft andere noden dan een volwassen mens. Veel baby’s hebben een koemelkallergie omdat hun darmen nog niet voldoende ontwikkeld zijn om de koemelk te verteren. Don’t blame the baby! Het darmstelsel wil namelijk niets liever dan de moedermelk van de eigen moeder en niet dat van een ander zoogdier.
Op volwassen leeftijd melk drinken is vanuit natuurlijk standpunt eveneens onlogisch. Daarom verteren onze darmen met ouder worden steeds slechter lactose en caseïne. De lactose wordt niet meer goed verteerd omdat de aanmaak van het enzym lactase afneemt. Ook de melkeiwitten gaan zich in de dunne darm gedragen als sleuteltjes: ze zetten de darmwand open en laten deeltjes binnen in de bloedbaan die er niet thuishoren. Dit is onder andere het begin van het lekkende darm-syndroom.
Hoe we melk en kaas verteren
Melksuikers en melkeiwitten
Vanuit onze darmexpertise beoordelen we melk en kaas voornamelijk op basis van het verteringsproces. Daarbij is het belangrijk om te begrijpen dat deze bestaan uit:
Lactose: melksuikers
Caseïne : melkeiwitten
Dit zijn beide allergenen: mensen met darmklachten, allergieën of intoleranties kunnen reageren op beide of 1 van beide.
Wie gevoelig reageert op lactose kan heel wat darmklachten ervaren, zoals opgeblazen buik. Daarom streven we naar lactosevrije producten. Lactosevrije producten zijn niet caseïnevrij dus zijn géén oplossing voor mensen die allergisch zijn aan melkeiwitten!
Hiernaast zie je welke kazen het minste lactose bevatten zodat je kan beoordelen welke kazen je graag gebruikt met betrekking tot een opgeblazen buik. —>
Koe of geit en schaap?
Bovendien maken we ook nog eens het onderscheid tussen kaas van de koe en kaas van de geit of het schaap. Koemelk is moeilijker verteerbaar dan geitenmelk of schapenmelk. De lactose in geiten- en schapenmelk leunt meer aan bij die van moedermelk, onze eigen soort. Daarom verteren we deze ook beter en gaat onze voorkeur in de menu's altijd naar geitenkaas of schapenkaas.
Verschil tussen koemelkallergie en lactose-intolerantie
Koemelkallergie is een voedselallergie. De klachten worden veroorzaakt door een reactie van het afweersysteem op bepaalde eiwitten (allergenen). Het lichaam maakt hierbij antistoffen aan omdat het immuunsysteem de koemelkeiwitten als een bedreiging ziet. Bij baby’s en jonge kinderen komt koemelkallergie vaker voor omdat de darmen nog niet volledig ontwikkeld zijn.
Koemelkallergie is moeilijk te herkennen omdat de symptomen lijken op symptomen van andere allergieën en koemelkallergie wordt dan ook wel eens verward met lactose-intolerantie. Mogelijke symptomen zijn: huidklachten, maag- en darmproblemen en luchtwegklachten.
Lactose-intolerantie is geen voedselallergie. Bij lactose-intolerantie is je lichaam overgevoelig voor lactose (= melksuiker). Niet omdat je allergisch bent, maar omdat je het enzym lactase, dat nodig is om de melksuiker door je lichaam op te laten nemen, mist. Bij lactose-intolerantie wordt dit enzym niet of onvoldoende in de dunne darm aangemaakt. De lactose komt dan onverteerd in de dikke darm terecht, waar bacteriën hun werk doen en de lactose gaan vergisten. Bij het vergisten komen vetzuren en gassen vrij. Bovendien trekt lactose, als het onverteerd in de dikke darm terecht is gekomen, vocht aan. Hierdoor ontstaan klachten als: buikkrampen, diarree en winderigheid.
Mensen met lactose-intolerantie kunnen in veel gevallen wel kleine hoeveelheden lactose verdragen. Daarom reageren ze vaak wel goed op harde kazen, die veel minder lactose bevatten dan zachte kazen.
Bovendien maken we met ouder worden steeds minder van het enzym lactase aan. Daardoor kan het zijn dat je plots veel slechter reageert op het gebruik van melk- en kaasproducten terwijl je dit je ganse leven eerst probleemloos hebt gegeten. Wanneer je met ouder worden last hebt van een opgeblazen buik, neem dan eens je melk- en kaasgebruik onder de loep.
Lactose-vrij dieet
Mensen die er (al dan niet bewust) voor kiezen om lactosevrij te eten doen dit vooral om bepaalde klachten, zoals hierboven omschreven te voorkomen.
Voedingsproducten met lactose bevatten vaak veel vetten, maar ook koolhydraten en suikers. Laat je al deze producten staan, dan verminderen of verdwijnen niet alleen je klachten, je valt er ook zeker vanaf. Het nadeel is dat je zonder zuivelproducten, veel nuttige voedingsstoffen kan gaan missen. Daarom is het belangrijk om het lactose-vrij dieet aan te vullen met voldoende vitamines en mineralen. De superfood “spirulina” in onze bakmixen(*) is daarom een heel belangrijke gezonde aanvulling.
De voordelen van spirulina lees je in deze blog.
* De Gutness bakmixen zijn niet meer beschikbaar, maar wil je zelf aan de slag gaan met het recept van de Gutness bakmixen? Dat kan met het E-Book Bakken in Gutness-stijl.
Zelf aan de slag met Gutness?
De Gutness bakmixen zijn niet meer beschikbaar, maar wil je zelf aan de slag gaan met het recept van de Gutness bakmixen?
Dat kan met het E-Book Bakken in Gutness-stijl.
